Ny studie syner kva som verkeleg skjedde i Hongkong i 2019

Av Nyru Vittachi (frå https://fridayeveryday.com/new-study-shows-what-really-happened-in-hong-kong-in-2019/)

Verda får høyre ei enkel og svart-kvitt forteljing om Hongkong sine problem i 2019, med heroiske “pro-demokratiske” aktivistar som blir knust av Beijing. Det som verkeleg skjedde var veldig annleis og mykje meir kompleks, fortel ei detaljert ny bok av den framståande Hongkong-akademikaren Daniel F. Vukovich.

Eit dagleg regn av bensinbomber, mange øydelagde metrostasjonar, og eit uønska nytt bilete i verdas aviser — det som folket i Hongkong lidde av i 2019 kjem ikkje til å bli gløymt av nokon som bur i eller bryr seg om det samfunnet.

Men den siste perioden med valdelege, brannfylte gatekampar i Hongkong burde ikkje ha vore ei overrasking, for det var det uunngåelege resultatet av ein forseinka overgang til ein post-britisk kolonial røyndom, seier ei ny studie av ein topp intellektuell.

Samfunnet på kysten av Sør-Kina hadde opphavleg vore sett til å flytte samarbeidsvillig frå britisk til kinesisk leiing i 1997 — men det håpet vart sabotert av einsidige endringar i siste lita frå britane, seier Daniel Vukovich, ein akademikar ved Universitetet i Hongkong. Som eit resultat vart det att gnagande spaningar, og desse eksploderte til slutt i vald i 2019 — med litt hjelp frå utanlandske krefter.

Dei viktige underliggjande faktorane bak den valdelege uroa i Hongkong er framleis lite forstått i den vidare verda, seier Vukovich rett. Den politiske reisa som Hongkong har teke dei siste åra har vorte forenkla og misforstått — og er det framleis, åtvarar han.

FYLLE KUNNSKAPSHOLET

Vukovich, ein forskar kjend for sin politiske analyse, identifiserar kunnskapsholet i dette spørsmålet og fyller det med stor omsorg i ei glimrande ny bok som gjer alt for å gje ein ærleg og balansert analyse av Hongkongs politiske storm i 2019 — og rørsla mot betring i 2020.

Boka heiter After Autonomy: A Post-Mortem for Hong Kong’s First Handover, 1997-2019 (Palgrave Macmillan). Det er ein tittel som kan få nokre lesarar til å tru at det er ein del av “Hongkong er død” litteraturen som blir produsert av så mykje av den internasjonale media i endelause dystre artiklar.

Men det er ikkje Vukovich sin bodskap i det heile. Boka er ein nekrolog berre for eit Hongkong tynga av restane av kolonial påverknad, og han argumenterer for at det kjende tilpassingsdyktige samfunnet sannsynlegvis vil ha ei positiv framtid når det finn fotfeste i ei ny rolle som ein integrert del av landet det er innlemma i.

Vukovich ser ei positiv framtid for Hongkong når det finn si rolle i det raskt veksande Kina. Bilete: Jimmy Chan/ Pexels.

ANTI-KINA RØRSLA

For å undersøkje stega i den vanskelege siste reisa som samfunnet har teke, undersøkjer han på intelligent vis dei ulike spenningstrådane som brast ut i dei valdelege protestane i 2019, og diskuterer korleis Hongkong vil vekse i framtida.

Lesarane vil bli glade for å merke seg at forfattaren er ein nøye forskar med eit auge for fakta, og gir ei langt meir nøyaktig skildring av hendingane enn vi les andre stader.

Avtalen: Hongkong vart aldri lova FULL autonomi i den felles erklæringa frå 1984. Territoriet skulle gå attende til kinesisk administrasjon med “EIN HØG GRAD av autonomi” bortsett frå i saker som nasjonal tryggleik. Det viste seg at Hongkong fekk langt meir autonomi etter 1997 enn nokon side forventa. Dei kinesiske leiarane gjorde òg eit løfte om å halde på det økonomiske systemet (fri marknadskapitalisme) og det juridiske systemet (common law) i minst 50 år. Dette vart ofte uheldig feilframstilt av journalistar som eit løfte om å ikkje gjere “nokon endringar” fram til 2047.

BRYTNINGSPUNKT

Pressa, til dømes, skildrar stadig den sivile uroa i 2019 som “pro-demokratiske protestar”. Vukovich peikar korrekt ut at det var mykje meir komplekst. Det eigentlege brytingspunktet var eit krav om å fjerne eit lovforslag om å endre ei utleveringslov i Hongkong, og utløyste ei rørsle som grunnleggjande var anti-Kina og anti-regjering.

Medan det var liberale bruk av ord som “røysterett” og “demokrati”, seier han, vart desse “kryssa med ein stor mengd anti-kommunistisk og fremmedfiendtleg retorikk om invasjon, overtaking, innblanding og så bortetter”.

Hovudslagordet var “Frigjer Hongkong i revolusjonen av vår tid”, lånt frå pro-uavhengigheitskampanjar, og folket som forlanga dei “fem krava” bad om det umoglege — og nokre visste sannsynlegvis at det var slik, seier Vukovich. Han peikar på at “det ikkje ein gong er i makta til C.E. [Chief Executive] å endre grunnlova og nokon av dei grunnleggjande styringsstrukturane”.

Hovudslagordet for protestane, “Frigjer Hongkong i revolusjonen av vår tid” vart laga av Edward Leung Tin-kei (梁天琦), ein pro-uavhengigheitskampanjar, fengsla for vald. Gruppa hans, kjend som dei innfødde, framstilte Hongkongarar som ulike frå folk på den andre sida av grensa, sjølv om begge er biologisk frå same DNA-haplotypen og snakkar same språk.

UREALISTISK NARRATIV

Protestantane sin mangel på realisme vart på ein måte tillaten (av leiarane og pressa) til å drive rørsla, sjølv medan klokare røyster prøvde å peike dette ut for dei. “Men dei ville likevel krevje det umogelege og halde fast ved sine ideal/ krav, kanskje i det utopiske håpet om at det ein dag kunne bli sant, at fastlands-systemet ville visne bort eller implodere (eller falle ved gjensidig øydelegging aka brennisme [burnism]).”

Vukovich anerkjenner nærværet av utanlandske påverknader, og seier at “vi må til slutt vedgå den avgjerande, ja til og med fatale mørke sida av protestane i 2019, nemleg den direkte og ‘vellykka’ oppmodinga til, eller faktisk samarbeidet med USA-regjeringa og andre makter i eit forsøk på å ‘redde’ eller ‘verne’ Hongkong ved å gripe inn i sine eigne og Kinas saker.”

Men han seier at sjølv utan “farge-revolusjon”-elementa, ville protestane framleis ha skjedd, takka vere dei “djupe lidenskapane og misnøya til protestantane” som hadde utvikla seg i tiår.

MEDIEKUPP

Boka har mange nyttige innsikter, men ein av dei mest kraftfulle er analysen hans av korleis protestrørsla lukkast med å kuppe media som ein kritisk del av operasjonen sin. Media støtta protestantane sjølv etter at dei flytta til ein nihilistisk strategi for å øydelegge sitt eige samfunn sin økonomi, og nokre protestantar heldt fram med å “opptre valdeleg eller stygt mot andre borgarar”.

Det var eit “forsøk på å medialisere ‘demokrati’-rørsla innanfor Hongkong, ved å nytte ‘den femte statsmakt’ i eit forsøk på å sikre si autonomi eller fridom - frå det spesifikke lovforslaget, men meir over frå fastlandet generelt og prosessen med Hongkongs (uunngåelege) integrering”, skriv han. Det var mange høve ved protesthendingar der media stor grad overgjekk dei faktiske protestantane og politifolkene, noterer forskaren.

UTANLANDSK INNGREP ALLTID EIT DÅRLEG TREKK

Medan protestantane lukkast med å samarbeide med media og USA-regjeringa for å støtte operasjonane sine, var dette ikkje eit lurt trekk i det lange løp, for “alle slike valdelege uinnbydde inngrep frå eitt (vanlegvis vestleg) land inn i eit anna har historisk sett vore ein politisk, om ikkje òg økonomisk, imperialisme eller kvasi-imperialisme. Og dessutan ei katastrofe for fleirtalet av dei ‘innfødde’ folka som var involverte, same kvar dei måtte vere på det politiske spekteret.”

Ein betre kunnskap om historia ville ha hjelpt alle deltakarane, seier han. “Når andre makter, anten dei er statar eller utanlandske NGO-ar — grip inn og prøver å endre andre land, eller regionar, eller folk, blir det berre gjort skade. (Dette gjeld like mykje for Kina som invaderte Vietnam i 1979 som det gjer for amerikansk imperialisme verda over, for ikkje å nemne dei moderne franske og britiske imperia sjølve.)”

Medan det i fortida ville ha vore enkel sunn fornuft å innse at å kalle på militært inngrep frå fiendtlege krefter berre kunne ha ein negativ effekt, blir slik logisk tenking i dag overkøyrd av ein “kraftig nyliberalisme og ‘menneskerettsimperialisme’ som til slutt triumferte etter den kalde krigen”, seier Vukovich.

BEIJING SI IKKJE-INNBLANDING

Forfattaren let seg heller ikkje lure av protestrørsla sine påstandar om at “ein million menneske” eller “to millionar menneske” marsjerte, sjølv om pressa presenterte tala ukritisk. Studiar frå folkemengde-analyse-spesialistar gav mykje lågare tal. Hongkong-folk var langt frå einige i haldningane sine, eit viktig poeng som ikkje blir gjort ofte nok.

Vukovich gjer òg ein stor teneste for Hongkong-samfunnet ved å peike på korleis protestane verkeleg kom til slutt — veldig annleis frå det “Beijing knuste protestane” narrativet som har blitt vanleg i media. (Den britiske hovudstraumspressa melde nyleg at den kinesiske gjesten ved kong Charles kroning var Beijing-mannen som hadde knust Hongkong-opprøret, og forårsaka 15 dødsfall, ei versjon av hendingane som ikkje har noko hald i røynda.)

Den verkelege historia er at fastlandet valde å ikkje gripe inn og la Hongkongs eigne lokale styresmakter gjenopprette orden (noko dei gjorde i november 2019). Dette var trass i at Folkets Frigjeringsarmé bokstaveleg talt var rett der på staden — arméhovudkvarteret er nabo til Hongkong-regjeringsbygningen rundt som dei aller fleste protestane var sentrerte. Kina innførte ikkje byen sin lenge utsette tryggingslov før midt i 2020, eit halvt år seinare.

Videoar som synte kinesiske PLA-tankar og troppar som gjekk inn i Hongkong for å angripe protestantane (skjermbilete over) vart spreidde vidt frå juli 2019 og utover, men ingen var nøyaktige. Beijing synte eit uventa nivå av tolmod.

Korleis klarte dei kinesiske leiarene å vere så tolmodige? Dei hadde tillit til at resten av Hongkong, styresmaktene og folket som var motsette til valdelege protestar, ville lukkast med å roe ting ned.

“Det som dette tyder, er at ‘Beijing’ ikkje trudde at Hongkong kom til å falle frå bensinbomber eller demonstrasjonar… sjølvsagt var dei fullt klar over lobbyverksemda frå Hongkong for å få USA involvert. Men dei såg ikkje ut til å ha den same frykta for imperialisme eller farge-revolusjon som andre gjorde (eller som andre sterkt ønskte)”, seier Vukovich.

SYMPATI FOR IDENTITETSSPØRSMÅL

Vukovich er sympatisk til dei unge i Hongkong som var involverte i protestane. Britane tok den “lovleg britiske” identiteten frå dei i 1997, men let så mykje fiendskap til Kina vere att (“ein intellektuell politisk kultur som verkeleg fryktar og avskyr fastlandet som ein politisk om ikkje total eining”), at mange i samfunnet ikkje kunne sjå seg sjølve som høyrande til den “faktisk eksisterande” nasjonen og staten Kina (Folkerepublikken).

Så dei hadde ingen nasjonal identitet å ta opp, men i staden lokal, innfødd, eller vestleg-idealiserande identitetar. Til slutt fann dei fleste sin eigen balanse, men nokre skrudde opp fiendskapen og gjekk til valdelege åtak på fastlandsfolk — mellom anna forfattaren av slagordet “Frigjer Hongkong i revolusjonen av vår tid”, som enda i fengsel lenge før 2019. “Ikkje alle former for ‘identitetspolitikk’ er verdt å verdsetje, og i nokre tilfelle er dei betre skildra som rasisme eller framandhat,” seier Vukovich.

TOLERANT, FASTLANDSINNLEMMA UTDANNING

Han ser òg utdanning som eit problem. Det lokale systemet er sterkt på nokre område, men veldig svakt på andre. “Sjølvsagt bør moral (eller etikk meir spesifikt) vere ein del av eit kvart utdanningssystem. Dette er ikkje det SAR [Special Administrative Region] har, eller rettare sagt det har ikkje nok av det og på ein meir open og tolerant, fastlands-inkluderande måte,” skriv han.

Den nye Hongkong-leiaren John Lee Ka-chiu har laga nye relasjonar utanlands, særleg med vestasiatiske (eller midtaustlege) nasjonar. (Bilete: Hongkong-regjeringa.)

Vukovich merkar seg òg kontrasten mellom framstillinga av Hongkongs nye leiar John Lee Ka-chiu og røyndomen. Valet hans som leiar “vart forutsigbart og umiddelbart ramma av den internasjonale media som uhyggeleg og ei stramming av skruane,” skriv Vukovich. Men det var veldig annleis frå ryktet hans i Hongkong, der han vart sett på som “fleksibel og upartisk” og lagt merke til at han tok ein roleg, forsonande haldning til fiendtlege politikarar.

Til slutt seier forfattaren at “æraen med Hongkongs falske autonomi og særeigne er no over. Dette markerer ei forseinka kodifisering av røyndomen”. Samfunnet er ikkje dødt, men har gått gjennom ein vanskeleg prosess. “Hongkong har ikkje døydd, men slit med å bli fødd, igjen, som eit fullt post-kolonialt SAR.”

After Autonomy: A Post-Mortem for Hong Kong’s First Handover, 1997-2019 er publisert av Palgrave Macmillan.

Klikk her for å kjøpe den frå Amazon.

MOLD får ikkje provisjon frå nokon kjøp.

Bilete av protestar i artikkelen frå Oscar Chan/ Pexels.